درمان و جراحی اختلال چند انگشتی در کودکان

پلی داکتیلی (Polydactyly) یا اختلال چند انگشتی در کودکان و نوزادان یکی از عارضه‌هایی است که در هر 500 تا 1000 کودک متولد شده، 1 کودک به آن مبتلا می‌شود. موثرترین راه برای درمان اختلال چند انگشتی در دست و پای کودکان، جراحی و برداشتن بافت اضافی می‌باشد.

دلیل ابتلای کودکان به این عارضه مشخص نیست و می‌توان گفت در برخی موارد عوامل ژنتیکی و در برخی موارد نیز به سبب بیماری‌های زمینه‌ای مادر در دوران بارداری اتفاق می‌افتد. برای آشنایی بیشتر با این عارضه در ادامه مطلب همراه ما باشید و بهترین روش برای درمان و جراحی اختلال چند انگشتی در کودکان را بشناسید.

عارضه چند انگشتی در کودکان و نوزادان چیست؟

عارضه‌ای که با وجود یک زائده به شکل انگشت در کنار دست یا پا باشد، ناهنجاری مادرزادی چندانگشتی در کودکان و نوزادان است. معمولا در بیماری چند انگشتی یک انگشت اضافی در دست یا پا در گوشه‌های خارجی و یا داخلی و یا حتی مرکز انگشتان دست و پا دیده می‌شود.

چند انگشتی در کودکان و نوزادان می‌‌تواند در غربالگری‌های دوره بارداری و یا بعد از تولد و در معاینات فیزیکی کودک به شکل‌های زیر دیده شود:

1. انگشتی کامل و با عملکرد کامل و سالم مانند سایر انگشتان است.
2. انگشتی با استخوان که به شکل کامل تکامل پیدا نکرده و هیچ کارکردی ندارد
3. بافتی نرم و گوشتی بدون استخوان که به گوشه‌های کناری پنجه دست و پا متصل است.

نشانه‌های پلی داکتیلی در کودکان و نوزادان

عارضه چند انگشتی هیچ نشانه و علائم خاصی ندارد که بتوانیم پیش از بروز بیماری از آن جلوگیری کنیم. بلکه پلی داکتیلی در نوزادان و کودکان به شکل یک بافت نرم گاهی حتی یک انگشت اضافه در دست و پا قابل مشاهده می‌باشد.

برای اطمینان از وجود نشانه های پلی داکتیلی در کودکتان می‌توانید تصاویر انگشتان دست یا پای او را در تلگرام یا اینستاگرام برای دکتر بهار اشجعی ارسال کنید.

علت بروز عارضه چندانگشتی در کودکان چیست؟

با وجود پیشرفت علم و رسیدن به علت بروز بسیاری از بیماری‌ها، همچنان دلیلی برای اینکه چرا چندانگشتی اتفاق می‌افتد را پیدا نکردیم. می‌توانیم دو دسته بندی زیر را دلیلی برای بروز ناهنجاری چند انگشتی در کودکان بدانیم:

1. عوامل محیطی (بیماری‌های زمینه‌ای والد):

به طور معمول در چندانگشتی به دنیا آمدن کودکان عوامل محیطی و بیماری‌هایی که مادر در طول بارداری به آن‌ها مبتلاست نقش بسیار مهمی را در ابتلای به این عارضه ایفا می‌کند. این بیماری‌های زمینه‌ای در مادران عبارتند از:

• دیابت (قند خون)
• سابقه صرع و تشنج در مادران
• عفونت دستگاه تنفسی در ماه‌های اول بارداری

2. وراثت عارضه پرانگشتی:

وراثت و ژن‌هایی که در خانواده کودک به پلی داکتیلی مبتلا بودند نیز تاثیر گذار است. در مواردی که عوامل محیطی مانند بیماری های مادر در بروز چند انگشتی نقش نداشته باشد، وراثت نقش مهم و پر رنگی را برای علت بروز این عارضه ایفا می‌کند.

انواع چندانگشتی در کودکان و نوزادان

وجود انگشت اضافه در دست و پای کودکان و نوزادان تازه متولد شده معمولا به دو صورت می‌باشد. نوع اول غیرسندرومی و نوع دوم آن سندرومی نام گذاری شده است که در ادامه بیشتر به‌ آن‌ها خواهیم پرداخت.

• پلی داکتیک غیر سندرومی: نوع غیرسندرومی یا ایزوله انگشتان اضافه در 3 قسمت از دست‌ها و پاهای کودکان و نوزادان دیده می‌شود.
• پلی داکتیلی در پشت محور بدن: زمانی اتفاق می‌افتد که انگشت اضافی در قسمت خارجی دست و پا رشد کند و در کنار انگشت پنجم قرار بگیرد.
• پلی داکتیلی در جلوی محور بدن: زمانی شکل می‌گیرد که انگشت اضافه در داخل بدن و در نزدیک انگشت شست پا و یا دست دیده شود.
• پلی داکتیلی در مرکز: این نوع از انگشت اضافه زمانی رخ می‌دهد که عضو اضافی در میان سایر انگشتان دست و پا نمایان شود.

برای کسب اطلاعات بیشتر و معاینه کودکتان توسط دکتر بهار اشجعی، فوق تخصص جراحی کودکان با ما تماس بگیرید.

2. پلی داکتیک سندرومی:

این نوع از عارضه پرانگشتی در کودکان در کنار سایر اختلالات ژنتیکی بروز پیدا کرده و میزان شیوع آن بسیار کمتر از نوع ایزوله می‌باشد. یکی از بزرگترین مزایایی که پیشرفت علم در زمینه پزشکی به همراه داشته این است که نوع سندرومی پلی داکتیلی را در کودکان و نوزادان می‌توانیم قبل از تولد تشخیص دهیم.

نوع سندرومی چند انگشتی می‌تواند به شکل ناهنجاری‌های زیر در کودکان و نوزادان نمایان شود:

• سین داکتیلی (چسبندگی در انگشتان)
• سندروم Greig
• سندروم کارپنتر
• انحراف انگشتی

مطالعه بیشتر: درمان اختلالات تناسلی در کودکان

چطور می‌توانیم چند انگشتی در کودکان و نوزادان را تشخیص دهیم؟

امروزه غربالگری‌های دوران بارداری بسیار سخت‌گیرانه‌تر و با حساسیت بیشتری صورت می‌گیرد تا در صورتیکه نوزادان به بیماری مبتلا بودند، پیش از تولد برای درمان آن‌ها اقدامات لازم انجام شود.

در سونوگرافی که در هفته‌های اولیه بارداری صورت می‌گیرد، امکان تشخیص ناهنجاری چند انگشتی در نوزادان وجود دارد.

اگر در حین بارداری پزشک نتواند انگشت اضافه در دست و پای کودکان را تشخیص دهد، پس از تولد نوزاد به راحتی و تنها با یک معاینه فیزیکی و بدون نیاز به هیچ وسیله‌ای متوجه پلی داکتیلی شود.

درمان و جراحی چند انگشتی در کودکان و نوزادان

درمان چندانگشتی(پلی داکتیلی) در کودکان تنها با جراحی و حذف زائده گوشتی اضافه امکان پذیر است. زمان جراحی انگشتان اضافه به محل قرارگیری آن بستگی دارد که معمولا در دو سال اول عمر کودک صورت می‌گیرد. جراحی چند انگشتی در کودکان و نوزادان اغلب به کمک تکنیک‌های مختلف جراحی انجام می‌شود و بصورت سرپایی و به کمک بی‌حسی موضعی انجام می‌شود.

در بیشتر جراحی‌های چند انگشتی در کودکان و نوزادان، تیغ جراحی مورد استفاده قرار می‌گیرد و زائده اضافی بعد از بیهوشی بریده شده و سپس محل جراحی بخیه زده خواهد شد.

جراحی چند انگشتی در نوزادان توسط دکتر بهار اشجعی

عوارض شش انگشتی در کودکان

• عوارض در دست: انگشتان اضافی در دست ممکن است باعث مشکلاتی در نوشتن، نواختن موسیقی یا کارهای دستی دیگر شود. در موارد شدید، ممکن است نیاز به جراحی برای برداشتن انگشتان اضافی باشد.
• عوارض در پا: انگشتان اضافی در پا ممکن است باعث مشکلاتی در راه رفتن یا پوشیدن کفش شود. در موارد شدید، ممکن است نیاز به جراحی برای برداشتن انگشتان اضافی باشد.
• عوارض در انگشتان اضافی: انگشتان اضافی ممکن است به طور غیر طبیعی رشد کنند یا شکل غیر طبیعی داشته باشند. در این موارد، ممکن است نیاز به جراحی برای اصلاح شکل یا عملکرد انگشتان اضافی باشد.

بیشتر خوانید: چسبندگی انگشت در کودکان + درمان سین داکتیلی در کودکان

بهترین زمان برای جراحی و رفع اختلال چند انگشتی در کودکان و نوزادان چه زمانی است؟

در برخی موارد که انگشت در مرکز دست یا پای کودک باشد، بهترین زمان برای حذف چنین انگشتی زمانی 6 ماهگی کودک خواهد بود که هنوز استخوان‌ها و بافت‌های کودک چندان سفت نشده است.

زمان جراحی سایر انگشتان اضافه‌ای که در داخل و کنار انگشت شست باشد، یک سال و نیمگی کودک می‌باشد.  همچنین زمان جراحی انگشتان اضافه‌ای که خارج از دست و پا و در کنار انگشت کوچک باشد بهتر است که در یک سالگی صورت بگیرد.

دکتر بهار اشجعی بهترین پزشک درمان و جراحی اختلال چند انگشتی

یکی از بهترین پزشکان اطفالی که سال‌هاست به درمان و جراحی بیماری‌ها و اختلالات کودکان و نوزادان مشغول می‌باشد، دکتر بهار اشجعی است. ایشان عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران هستند و بورد تخصصی در جراحی کودکان و نوزادان دارند. همچنین مهارت و دانشی که دکتر بهار اشجعی در جراحی کودکان و نوزادان کسب کرده‌اند حاصل سال‌ها فعالیت ایشان در همین زمینه می‌باشد.

برای تعیین نوبت اینترنتی از دکتر بهار اشجعی، بهترین متخصص جراحی اطفال اینجا کلیک کنید.