پیچ خوردگی بیضه در کودکان، علت، علائم و درمان آن
بیضه ها اندام جنسی و عامل باروری در مردان هستند که در جهت حفظ کیفیت و سلامت جنسی آن ها لازم است تا مرتبا به پزشک متخصص و یا اورولوژیست مراجعه شود.
پیچش بیضه در کودکان یکی از عوامل ایجاد درد در بیضه آنهاست که علاوه بر درد، تورم و قرمزی را نیز تجربه خواهند کرد. اگر برای شما این سوال پیش آمده که پیچش بیضه در کودکان چیست و یا چطور باید آن را درمان کنیم، در ادامه این مقاله همراه ما باشید تا بیشتر با پیچ خوردگی بیضه در کودکان آشنا شوید.
پیچش یا پیچ خوردگی بیضه در کودکان چیست؟
اختلال پیچ خوردگی بیضه در کودکان که با نام تورشن بیضه (Testicular torsion) در کودکان شناخته میشود، عارضهای است که طناب اسپرماتیک (Spermatic cord) را دچار پیچیدگی میکند. این طناب مجموعهای از اعصاب و رگهاست که سبب خونرسانی به بیضهها میشود و همچنین در دوران نوزادی حرکت بیضهها از مسیر طناب اسپرماتیک امکان پذیر است. در صورتیکه مسیر خونرسانی به بیضه در کودکان توسط پیچ خوردگی طناب اسپرماتیک اتفاق بیفتد، به اصطلاح پیچ خوردگی یا پیچش بیضه رخ داده است.
پیچش بیضه در کودکان وضعیتی اورژانسی بوده و در صورت مشاهده علائم و نشانههای آن باید در سریعترین زمان ممکن به پزشک متخصص کودکان مراجعه شود.
بیشتر بخوانید: علائم فتق کشاله ران در نوزادان چیست؟ + راههای تشخیص فتق ناف در کودکان و نوزادان
علائم پیچش بیضه در کودکان چیست؟
پیچش بیضه در کودکان عارضهای است که اغلب بعد از 10 سالگی در کودکان رخ میدهد. پیچ خوردگی بیضه کودکان در بیشتر موارد در یکی از بیضههای راست یا چپ رخ میدهد و در موارد بسیار نادری در هر دو بیضه کودکان اتفاق میافتد. علائم شایع میان کودکانی که پیچش بیضه دارند عبارتند از:
- درد به هنگام ادرار
- درد در ناحیه شکم
- حالت تهوع و سرگیجه
- تب و تعرق بیش از اندازه
- درد ناگهانی و شدید بیضه
- قرمزی و تورم در کیسه بیضه و پوست اطراف آن
- قرارگیری یکی از بیضهها در زاویهای غیرعادی و بالاتر از دیگری
“پیچش بیضه در کودکان عارضهای دردناک و بسیار خطرناک است و اگر برای درمان آن عجله نکنید ممکن است بیضههای کودکان و نوزادان شما از بین برود! با جراحی ترمیمی پیچ خوردگی بیضه، از سلامت جسمی و روحی کودکان خود به خوبی محافظت کنید.”
چرا کودکان به پیچش بیضه مبتلا میشوند؟
طبق گفتههای منبع معتبر kidshealth.org بروز پیچش بیضه در کودکان به عوامل مختلفی بستگی دارد. اما دلیل اصلی اینکه کودکان به پیچ خوردگی بیضه مبتلا میشوند، اختلال در عملکرد عادی طناب اسپرماتیک است.
منبع: https://kidshealth.org/en/parents/torsion.html
اغلب مردان و کودکانی که با پیچش بیضه دست و پنجه نرم میکنند، دارای سابقهای خانوادگی در این زمینه هستند. اما سایر علتهای بروز پیچش بیضه در نوزادان، کودکان و بزرگسالان عبارتند از:
- فعالیت بدنی و ورزش سنگین
- جراحی فتق کشاله ران
- آب و هوای سرد
- ضربه به بیضهها
- سرطان بیضه
برای ارتباط با دکتر بهار اشجعی فوق تخصص جراحی کودکان و نوزادان با شماره تماس بگیرید.
عوامل خطرساز در بروز پیچش بیضه در کودکان
منشا اصلی بروز پیچ خوردگی بیضه در کودکان، اختلال در عملکرد و خونرسانی از طریق طناب اسپرماتیک است. اما دلایل دیگری هم وجود دارد که شانس پیچش بیضه در کودکان و بزرگسالان را افزایش میدهد و این موارد به شرح زیر است:
- سن:
بیش از 65 درصد موارد ابتلا به عارضه تورشن بیضه پسران 12 تا 18 سال را تحت تاثیر قرار میدهد. اما به این معنا نیست که در سنین دیگر چنین اتفاقی نخواهد افتاد!
- سابقه خانوادگی و ژنتیک:
اگر سابقه وضعیت اورژانسی پیچش بیضه در یک خانواده وجود داشته باشد، احتمال بروز آن در کودکان پسر خانواده وجود دارد.
- سابقه ابتلا به پیچ خوردگی بیضه:
در صورتیکه کودک پسر شما جراحی پیچش بیضه را انجام داده باشد و طی این عمل، بیماری به صورت کامل ریشه کن نشده باشد احتمال بروز دوباره تورشن بیضه وجود دارد.
بیشتر بخوانید: ختنه نوزادان چگونه انجام میشود؟ + انواع روش های ختنه کودکان
نحوه تشخیص تورشن یا پیچش بیضه در کودکان
برای تشخیص پیچش بیضه در کودکان قدم اول معاینه فیزیکی توسط والدین است. اگر هر گونه تغییرات غیرعادی اعم از التهاب و قرمزی و یا قرارگیری در وضعیت نامناسب در بیضههای کودک خود دیدید، در اولین فرصت به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید.
اورولوژیست یا دکتر کودک از روشهای زیر برای تشخیص تورشن بیضه در نوزادان و کودکان استفاده میکند:
آزمایش ادرار:
در صورت مشاهده عفونت در آزمایش ادرار کودکان، احتمال ابتلای فرزند شما به تورشن بیضه وجود دارد.
معاینه فیزیکی:
در معاینه فیزیکی پزشک بیضههای کودکان و نوزادان یا کشاله ران را با مالش آرام و یا نیشگون تحریک میکند تا ببیند آیا انقباضی رخ میدهد یا خیر. اگر عکسالعملی در بیضهها دیده نشود دو احتمال وجود دارد. اولین احتمال عدم نزول بیضه در کودکان و احتمال دوم پیچ خوردگی بیضه قبل از تولد است.
تصویربرداری و سونوگرافی:
جهت بررسی شدت و میزان جریان خون در کیسه اسکروتوم (بیضه) کودکان، از سونوگرافی کیسه بیضه استفاده میشود. اگر جریان خون در بیضهها کم باشد نشانهای از پیچش بیضه در کودکان است.
جهت اطمینان از وجود بیماری پیچ خوردگی بیضه در پسر خود می توانید در تلگرام، اینستاگرام و فرم های قرار داده شده در سایت (فرم رزرو نوبت) با دکتر بهار اشجعی در ارتباط باشید.
درمان با جراحی پیچ خوردگی بیضه در کودکان و نوزادان
جراحی پیچش بیضه در کودکان عملی بسیار حساس و حیاتی است. اگر طی 4 تا 6 ساعت اولیه شناسایی پیچش بیضه جراحی صورت گیرد، احتمال برداشتن بیضه به میزان چشمگیری کاهش پیدا خواهد کرد.
اما اگر که بیش از 6 ساعت از پیچش بیضه بگذرد، خونرسانی قطع شده و بافت بیضه میمیرد. در چنین شرایطی بیضههای آسیب دیده برداشته میشوند.
استفاد هاز بیهوشی برای جراحی پیچش بیضه به نوع عمل وابسته است. رفع پیچش به صورت دستی بدون بیهوشی و عمل ترمیمی پیچ خوردگی بیضه به کمک بیهوشی انجام میشود.
جراحی ترمیمی پیچش بیضه:
جراحی ترمیمی یا ارکیوپکسی (Orchiopexy) روشی است که برای درمان پیچ خوردگی بیضه مورد استفاده قرار میگیرد.
رفع تورشن بیضه با دست:
دتورشن بیضه یا باز کردن پیچش بیضه با دست (Manual detorsion) روشی است که طی آن پزشک به کمک دست، پیچش طناب بیضه را برای برگرداندن جریان خون به بیضهها رفع میشود.
مراقبت های لازم بعد از درمان تورشن بیضه در کودکان با جراحی
بعد از جراحی کیسه اسکروتوم برای رفع پیچش بیضه، به مدت 2 تا 4 هفته ناحیه عمل جراحی متورم و ملتهب خواهد بود. برای رفع این تورم و التهاب در کوتاهترین زمان ممکن پس از عمل تورشن بیضه، نکات مراقبتی زیر را رعایت کنید:
- مصرف داروها و مسکنهای تجویز شده توسط پزشک در زمان مقرر
- رعایت بهداشت و شستشوی ملایم با آب گرم و صابون
- استفاده از کمپرس یخ روزانه به مدت 10 تا 20 دقیقه
- استراحت و پرهیز از فعالیتهای سنگین بدنی
- جلوگیری از تحریکات و فعالیتهای جنسی
- پیادهروی روزانه سبک و کوتاه مدت
- پرهیز از زور زدن هنگام اجابت مزاج
برای رزرو نوبت جهت معاینه و درمان پیچ خوردگی بیضه با شماره تماس بگیرید یا از طریق فرم رزرو اقدام به دریافت نوبت کنید.
عوارض جانبی احتمالی پیچش بیضه در کودکان و نوزادان
عدم درمان به موقع پیچش بیضه در کودکان میتواند عوارض جبران ناپذیری شامل موارد زیر را به همراه داشته باشد:
- شکل ظاهری نامناسب
- عفونت ناشی از بافتهای مرده
- کوچک شدن بیضه و یا آتروفی بیضهها
- ناباروری در صورت از دست دادن هر دو بیضه
بیشتر بخوانید: درمان هرنی اینگوینال یا فتق کشاله ران در کوداکان و نوزادان + علائم فتق کشاله ران در بچه ها
جراحی مطمئن و بیخطر پیچش بیضه با دکتر بهار اشجعی
درمان پیچش بیضه در کودکان کار هر کسی نبوده و لازم است تا توسط جراحی ماهر و کاربلد انجام شود. دکتر بهار اشجعی سالهاست که در زمینه جراحی و درمان بیماریهای کودکان و نوزادان پسر فعالیت دارند و مهارت بینظیری از تجربههای خود کسب کردهاند.
ایشان تحصیلات رشتههای پزشکی خود را در دانشگاه شهید بهشتی تهران و دانشگاه علوم پزشکی تهران گذرانده و موفق به کسب رتبه اول کشوری در برد فوق تخصصی جراحی اطفال شدند.
شما میتوانید معاینه و درمان بیماریهای کودکان و نوزادان پسر خود را به دکتر بهار اشجعی بسپارید تا از بهترین نتایج برای سلامت فرزند خود بهرهمند شوید.