درمان هیرشپرونگ در کودکان و نوزادان، علت بروز و تشخیص آن در کودکان و نوزادان
بیماری هیرشپرونگ در کودکان چیست؟
بیماری هیرشپرونگ (HIRSH-sproongz) یک بیماری مزمن در کودکان است که درآن روده بزرگ (کولون) تحت تاثیر قرار می گیرد و مشکلاتی را در دفع مدفوع بوجود می آورد. در واقع در این بیماری به دلیل عدم وجود اعصاب در روده بوجود می آید همچنین کودکان و نوزادانی که از بدو تولد به بیماری هیرشپرونگ مبتلا هستند قادر به اجابت مزاج یا دفع مدفوع نیستند. بطور کلی در موارد خفیف ممکن است بیماری هیرشپرونگ تا اواخر دوران کودکی تشخیص داده نشود.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره بیماری هیرشپرونگ تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
منشاء بیماری هیرشپرونگ در کودکان چیست؟
بیماری هیرشپرونگ در کودکان و نوزادان علت مشخصی ندارند و ممکن است بدلیل جهش ژنتیک این بیماری رخ دهد. زمانی که سلول های عصبی بخشی از کولون به صورت کامل تشکیل نشده باشند هنگام عبور غذا هضم شده انقباض ماهیچه ایی صورت نمیگیرد و مدفوع در کولون باقی میماند که منجر به مبتلا شدن کودک به سندرم هیرشپرونگ میشود.
در یک نوزاد یا کودک مبتلا به هیرشپرونگ رشد سلول های عصبی در انتهای روده بزرگ، دقیقا قبل از رکتوم و مقعد متوقف میشود. این به این معنی است که بدن نمیتواند تشخیص دهد که مواد زائد باید به بخش خاصی برسند به همین دلیل موارد زائد در یک نقطه گیر کرده و یک انسداد در سیستم گوارشی کودک ایجاد می شود.
دستگاه گوارش انسان بطور طبیعی از ابتدای نای تا انتهای روده بزرگ دارای عصب هایی است که هنگام عبور غذا از لوله گوارشی حرکات دودی شکلی را به وجود میآورند. در بیماری هیرشپرونگ به دلیل عدم وجود عصب در قسمت انتهای روده بزرگ این حرکات دودی صورت نمیگیرد که در نهایت سبب تجمع مواد دفعی شده و یبوست، اسهال، استفراغ و در موارد خطرناک تر آماس کولون و مگا کولون سمی را به دنبال دارد.
بیماری هیرشپرونگ در کودکان و نوزادان چه نشانه هایی دارد؟
این بیماری بستگی به شدت و حاد بودن آن دارد. بیماری نوزادانی که شدیدتر و حادتر است در همان روز های اول زندگی علائم را نشان میدهد ولی نوزادانی که بیماری آنها خفیف تر است علائم بعد از مدتی بروز کرده و خود را نشان میدهد. نوزادانی که بیماری آنها حاد تر است علائم زیر را دارا هستند:
- نوزادان مبتلا به بیماری هیرشپرونگ در روز اول و دوم نمیتوانند عمل دفع را انجام دهند. (تشخیص بیماری هیرشپرونگ در ۴۸ ساعات اولیه زندگی در این مورد بسیار حائز اهمیت است.)
- استفراغ میکنند که ممکن است استفراغ آنها به رنگ سبز یا قهوه ایی ظاهر شود.
- شکم باد کرده و یا ورم کرده ایی دارند.
- نفخ شکم
- اسهال
- یبوست
در موارد خفیف تر این بیماری مدت ها بعدتر یا حتی تا نوجوانی و بزرگسالی ادامه دارد و مشکلات مزمن و دائمی را برای فرد به وجود میاورد. در هیرشپرونگ خفیف علائم بیماری به این صورت خود را نشان میدهند:
- یبوست
- استفراغ
- باد و نفخ شکم
- عدم رشد کافی
- ورم در قسمت شکم
- مشکل در اضافه وزن
- خستگی های مزمن در کودکان
بیشتر بخوانید: علائم ابتلا کودک به عفونت روده چیست؟
ویدیو مصاحبه دکتر بهار اشجعی درباره بیماری هیرشپرونگ
چه عواملی احتمال ابتلا کودکان به بیماری هیرشپرونگ را افزایش میدهند؟
همانطور که پیشتر گفته شد علل ابتلا کودکان و نوزادان به این بیماری هنوز ناشناخته است ولی با توجه به تحقیقاتی که انجام شده است، مواردی وجود دارد که احتمال ابتلا کودکان و نوزادان به این بیماری را افزایش میدهد.
عواملی که ممکن است احتمال ایجاد بیماری هیرشپرونگ در کودکان را افزایش دهد عبارتند از:
- داشتن خواهر یا برادری که به این بیماری مبتلا بوده چرا که هیرشپرونگ ممکن است ژنتیکی باشد و احتمال بروز آن در کودک دیگر افزایش یابد.
- جنسیت کودک، بیماری هیرشپرونگ در پسران بیشتر دیده میشود.
- این بیماری با سایر بیماری های ژنتیکی در ارتباط است مثل ابتلا به سندرم دان یا بیماری قلبی مادرزاد که هنگام تولد بوجود میاید.
با توجه به قسمتی از مقاله ای که درباره بیماری هیرشپرونگ در کودکان در سایت mayoclinic آمده است:
Hirschsprung’s disease occurs when nerve cells in the colon don’t form completely. Nerves in the colon control the muscle contractions that move food through the bowels. Without the contractions, stool stays in the large intestine.
بیماری هیرشپرونگ زمانی رخ می دهد که سلول های عصبی در روده بزرگ به طور کامل تشکیل نمی شوند. اعصاب در روده بزرگ، انقباضات ماهیچه ای را که غذا را از طریق روده حرکت می دهد، کنترل می کنند. بدون انقباضات، مدفوع در روده بزرگ باقی می ماند.
منبع: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hirschsprungs-disease/symptoms-causes/syc-20351556
عوارض ابتلا به بیماری هیرشپرونگ
کودکانی که به بیماری هیرشپرونگ مبتلا هستند، مستعد ابتلا به یک عفونت رودهای جدی به نام انتروکولیت هستند. انتروکولیت میتواند تهدید کننده زندگی باشد و نیاز به درمان فوری دارد.
تشخیص بیماری هیرشپرونگ در کودکان به چه صورت است؟
درصورتی که کودک شما دفع مناسبی نداشت، بهترین راه برای اطمینان از اینکه آیا او به بیماری هیرشپرونگ مبتلا شده است یا نه مراجعه به پزشک متخصص گوارش اطفال است.
بعد از معاینه پرسش سوال هایی درباره وضعیت حرکات روده کودک بیماری را تشخیص میدهد و برای رد کردن عوامل احتمالی او را برای انجام آزمایشات بعدی آماده میکند:
آزمایش باریوم انما: برای تشخیص بیماری اغلب از آزمایش باریوم انما استفاده میکنند. باریوم رنگی است که بوسیله تنقیه به روده بزرگ فرستاده میشود. هنگامی عکس برداری از ناحیه شکم با اشعه ایکس، باریوم تصاویر بهتری را در اختیار پزشک قرار میدهد و کودکانی که به هیرشپرونگ مبتلا باشند در قسمت هایی از کولون که فاقد عصب است در تصویر باریک تر از سایر نقاط دیده میشود.
روش دیگر برای تشخیص هیرشپرونگ آزمایش مانومتری است که در این آزمایش برای سنجیدن عضله مقعدی، بالونی را در داخل راست روده باد میکنند تا متوجه شوند عضله شل میشود یا خیر. اگر عضله واکنشی نشان ندهد تشخیص بیماری هیرشپرونگ داده میشود.
برای ارتباط با دکتر بهار اشجعی می توانید در تلگرام، اینستاگرام و شماره های قرار داده شده در سایت با ما در ارتباط باشید.
راه های درمان هیرشپرونگ در کودکان
موثرترین و بهترین درمان برای بیماری هیرشپرونگ جراحی توسط جراح متخصص اطفال است. جراحی ممکن است به صورت یک یا دو مرحله ایی انجام شود. در اکثر مواقع ترجیح پزشک به جراحی دو مرحله ایست چرا که در مرحله اول بخشی از کولون که فاقد عصب است را جدا و حفره کوچکی (استوما) در شکم ایجاد کرده در نهایت بخش سالم روده بزرگ را به حفره وصل میکنند. (پیاده کردن روش استومی)
متداول ترین روش جراحی برای درمان هیرشپرونگ برداشتن قسمتی از روده بزرگ که فاقد عصب است و متصل کردن بخش سالم به راست روده که به صورت جراحی لاپاراسکوپیک انجام میشود.
جهت تنظیم زمان مشاوره با دکتر بهار اشجعی اینجا کلیک کنید.
عوارض بعد از عمل جراحی هیرشپرونگ
بعد از انجام عمل جراحی اغلب کودکان به طور نرمال عمل دفع را انجام میدهند با این برخی از کودکان ممکن است در ابتدا دچار اسهال شوند.
همچنین ممکن است برای آموزش توالت رفتن کمی زمان لازم باشد چرا که کودکان باید بیاموزند عضلات خود را برای دفع آماده و هماهنگ کنند. البته ممکن است در طولانی مدت انجام چنین عملی برای کودک منجر به یوبست پی در پی، متورم شدن شکم و تجمع مدفوع وجود داشته باشد.
بعد از عمل جراحی احتمال دارد کودک در خطر ابتلا به عفونت روده باشد. ابتلا به این عارضه خصوصا در سال نخست احتمال بیشتری دارد که نشانه و علائم آن عبارتند از:
خونریزی رکتوم، تب، اسهال، متورم شدن شکم و استفراغ
چرا دکتر اشجعی را برای درمان هیرشپرونگ انتخاب کنیم؟
دکتر اشجعی دارای مدرک فوق تخصص در زمینه جراحی نوزادان و کودکان است و همچنین با تجربه و مهارت بالا با به کار گیری تکنولوژی روز دنیا و استفاده از ابزار و تجهیزات پزشکی فرزند شما را معالجه میکند. شما میتوانید جهت مشاوره و گرفتن وقت به شماره های گذاشته شده در سایت تماس حاصل فرمایید.
برای اراتباط و مشاوره با دکتر بهار اشجعی با شماره تماس بگیرید.
14 دیدگاه
سلام پسر من جراحی هیروشبرونگ در نوزادی از ناحیه مقعد انجام داده
الان ۱۰سالشه
موقع دفع درد و خونریزی نداره و راحت کارشو انجام میده ولی مدفوعش کوچیکه
حتما باید معاینه بشن
ممکنه تنگی محل آناستوموز داشته باشند
من دخر۱۰ماهه دارم که نه ماهه روده رو بیرون آوردن میخواستم بدونم علائم تشکیل غضب روده کودک چیه
سلام نوزادم ۵۰ روزه بوده که کلوستومی شده الان میخام بدونم عمل دوم بستگی به وزن نوزاد داره یا نه؟وزن چقدر باید باشه که کلوستومی بسته بشه؟
با سلام برای هر بیمار با توجه به شرایط خاص او تصمیم گرفته میشود
سلام پسرم ۷ سال پیش وقتی دو سه هفته بود به دنیا اومده بود هیشپرونگ داشت شما عملش کردید خدارو سکر خوبه تا یک سال ونیم هر ماه مراجعه داشتیم به خودتون ،قرار بود ۲ سالگی برای چکاپ آخر پیشتو بیایم که کرونا خیلی شدید شد دیگه پیگیر نشدیم چند سال اول اسهال زیاد داشت اما الان خیلی خوبه فقط گاهی دل پیچه میگیره که با دفع مزاج بهتر میشه ،میخواستم ببینم آیا باید بازم بهتون مراجعه کنیم
حتما باید مراجعه بفرمایید
سلام خانم دکتر یک دختر دارم که الان 3ماهش هست از یک ماهگی یبوست گرفت و قط براش شیاف استفاده کردم یعنی با کلین شکمش روان نمیشد و فقط با تحریک مقعدی مدفوع میکنه و مدفوعش شل هستسفت نیست
سونوگراف و عکس بریم انما گرفتم گفتن مشکلی نیست پس مشکل دخترم چیه؟
با سلام حتما جهت معاینه تشریف بیاورید ممکنه آنومالی مقعد داشته باشن
سلام.
ایا ممکنه با درمانش هیشپرونگ بعد از مدتی بیماری برگرده ؟؟؟
هیرشپرونگ درمانش جراحی است و کات قسمتی از روده که عصب دهی نشده و مجدد برنمیجرده
اما باید مریض تحت نظر باشه
آیا بیماری هیرشپرونگ خطرناک است؟
هیرشپرونگ درجات متفاوتی دارد که نیاز به بررسی زیاد است ولی قابل درمان هست
دکتر خوب