این مطلب در تاریخ ۱۴۰۲/۰۵/۰۳ بارگذاری شده است.
برگشت ادرار در کودکان و یا رفلاکس ادراری (Vesicoureteral reflux)، یکی از مشکلات دستگاه ادراری در کودکان و نوزادان است که موجب به عقب برگشتن ادرار و حرکت کردن آن به سمت مثانه، حالبها (لوله ادراری) و یا کلیهها میشود.
در ادامه این مقاله قصد داریم تا شما را با علا برگشت ادرار، علائم برگشت ادرار به کلیه در کودکان، انواع درجات آن و درمان گیاهی رفلاکس ادراری در کودکان و نوزادان بیشتر آشنا کنیم.
ریفلاکس ادراری یا ریفلاکس وزیکوورترال در کودکان به وضعیتی پزشکی تلقی میشود که در آن ادرار کودک به عقب و به سمت مثانه، لوله حالب و یا در برخی از موارد به کلیههای باز میگردد.
عارضه ریفلاکس ادراری (برگشت ادرار) در کودکان خردسال و نوزادان شایعتر از سایر گروههای سنی بوده و معمولاً آسیب شدید و مخربی به بدن نخواهد زد. اما سوال اینجاست که برگشت ادرار در کودکان چطور اتفاق میافتد؟
ادرار در کودکان و نوزادان از سمت کلیهها به سمت لوله حالب حرکت کرده و در نهایت به مثانه میرسد و دفع میشود. اما زمانی که کودک یا نوزادی با ریفلاکس ادراری مواجه باشد، ادرار به صورت خود به خودی شروع به حرکت به سمت عقب کرده و بر خلاف جهت عادی و نرمال خود حرکت میکند.
عارضه رفلاکس ادراری در کودکان طبق گفته پزشکان متخصص کودکان، انواع مختلفی دارد که از 1 تا 5 درجه بندی میشوند. به طوری که درجه 1 این بیماری خفیفترین و درجه 5 آن، شدیدترین شکل بیماری میباشد.
“VUR can cause urinary tract infections (UTI) and, less commonly, kidney damage. The two main types of VUR are primary VUR and secondary VUR. Most children have primary VUR.”
“رفلاکس ادراری در کودکان یا VUR میتواند باعث عفونت دستگاه ادراری (UTI) شود و یا موجب بروز آسیب کلیوی شود. دو نوع اصلی از این عارضه رفلاکس اولیه و رفلاکس ثانویه هستند که اغلب کودکان به نوع اول آن مبتلا میشوند.”
منبع: niddl.nih.gov
تقریبا ۱ الی ۳ درصد از کودکان و نوزادان از وضعیت رفلاکس مثانه (VUR) رنج میبرند. تعداد کودکانی که با اختلال برگشت ادراری دست و پنجه نرم میکنند، ممکن است بیشتر باشد. چرا که برخی از کودکان مبتلا به دلیل آنکه آزمایشی جهت تشخیص این عارضه نمیدهند، هیچ گاه از وجود آن با خبر نخواهند شد. اما اگر که والدین به علائم و نشانههای رفلاکس ادراری در کودکان و نوزادان خود بی توجهی کنند ،ممکن است که عوارض ناشی از آن دامن گیر فرزند شما شود.
برای تشخیص درست و درمان برگشت ادرار کودک خود در تهران با دکتر بهار اشجعی متخصص جراحی کودکان و نوزادان به شماره ۰۲۱۴۴۸۴۱۸۶۲ تماس بگیرید.
بسیاری از کودکانی که به برگشت ادراری مبتلا هستند و حتی عفونت ادراری را نیز تجربه میکنند، بدون بروز هیچ مشکل دیگری و حتی بدون مراجعه به پزشک متخصص اورولوژی این درمان خواهند شد. اما سوال مهمی که پیش میآید این است که با چه علائمی برگشت ادراری کودکان و نوزادان خود را تشخیص دهیم؟
نشت ادرار یکی از علائم شایع در رفلاکس ادراری در کودکان است. همچنین کودکانی که با نشت ادراری مواجه هستند، ممکن است که بر کنترل جریان ادرار دفعی خودشان تسلطی نداشته باشند. در چنین شرایطی و کودکان و نوزادان به صورت مداوم از نشت ادرار رنج میبرند.
مطالب مرتبط: بی اختیاری ادرار در کودکان + درمان بی اختیاری ادرار در کودکان
اگر ادرار به صورت مداوم تکه تکه دفع شود و همچنین مقداری از آن به عقب برگردد، موجب بروز التهاب در مجاری ادرار میشود. تغییر رنگ ادرار و یا مشاهده خون در ادرار کودک نیز خبر از التهاب مجاری ادراری میدهد.
اگر کودک شما از رفلاکس ادراری رنج میبرد ممکن است که به جای دفع پیوستهی ادرار و بدون قطع شدن، از ادرار تکه تکه ویا قطرهای نیز رنج ببرد.
“نشت و تکه تکه شدن ادرار در کودکان امری غیر عادی است که سبب نگرانی پدر و مادرها میشود. اما نگرانی را به دل خود راه ندهید و با حفظ آرامش و خونسردی، از بهترین پزشکان اطفال در شهر خود برای تشخیص علت بروز این اتفاق نوبت بگیرید.”
از آنجایی که رفلاکس ادرار در اغلب موارد موجب بروز عفونت دستگاه ادراری میشود، علائم و نشانههای رفلاکس ادراری در کودکان را میتوان با علائم و نشانههای عفونت دستگاه ادراری یکسان دانست. از جمله مواردی که بیانگر عارضه رفلاکس ادراری کودکان و نوزادان میباشد عبارتند از:
با اینکه علائم و نشانههای زیادی برای تشخیص رفلاکس و عفونت ادراری در کودکان و نوزادان وجود دارد، اما حواستان باشد که در بسیاری از موارد این عارضه بدون علامت بوده و ممکن است هیچ گاه از آن با خبر نشوید.
درصورت مشاهده هر یک از علائم بالا در کودک خود برای درمان برگشت ادراری با مطب تماس بگیرید و یا از طریق فرم رزرو نوبت اقدام نمایید.
بیشتر بخوانید: علت سوزش ادرار در کودکان + درمان سوزش ادرار در کودکان دختر
درمان نکردن برگشت ادرار در مثانه و کلیهها به طور قطع منجر به بروز برخی عارضه و بیماریهای میشود که درمان آنها به مراتب سختتر از درمان ادرار رفلاکس شده خواهد بود. عوارض و خطراتی که ممکن است در اثر برگشت ادراری تجربه کنید عبارتند از:
مطالب مرتبط: چه زمانی یبوست در کودکان خطرناک است؟ + درمان یبوست در کودکان
اما حال این سوال پیش میآید که چطور از عوارض برگشت ادرار در کودکان جلوگیری کنیم؟ شما میتوانید به کمک اقدامات پیشگیرانه و مدیریتی زیر، عوارض ناشی از رفلاکس ادراری کودکان را به حداقل برسانید:
اگر قصد درمان رفلاکس ادرار در کودکان خود را دارید و میخواهید از عفونت دستگاه ادراری آنها جلوگیری کنید، همین حالا با مطب دکتر بهار اشجعی تماس حاصل فرمایید.
بعد از آنکه با علائم و نشانههای اختلال برگشتن ادرار به ست مثانه و کلیهها در کودکان آشنا شدیم، بهتر است تا با علت بروز آن هم آشنا شویم. اگر والدین عزیز از علت ریفلاکس ادراری در کودکان (برگشت ادرار در کودکان) خود با خبر باشند، میتوانند به آسانی اقدامات پیشگیرانهی این عارضه را در پیش بگیرند.
دلیل برگشتن ادرار به سمت عقب در کودکان و نوزادان عبارتند از:
البته دقت داشته باشید که علت ریفلاکس ادراری به نوع این عارضه و همچنین به گرید و درجه بیماری بستگی دارد.
بیشتر بخوانید: علائم تنگی مجرای ادرار در نوزاد پسر + بهترین درمان تنگی مجرای ادرار در کودکان و نوزادان
ریفلاکس یا همان برگشت ادراری میتواند در دو دسته بندی کلی زیر قرار بگیرد:
ریفلاکس ادراری اولیه در کودکان معمولاً در کودکان زیر 5 سال اتفاق میافتد. در این نوع از رفلاکس عضلاتی که مسئول کنترل جریان ادراری در کودکان و نوزادان هستند، ضعیف عمل کرده و به طور طبیعی قدرت جلوگیری از نشت ادرار را ندارند.
بازگشت ادرار به مثانه در کودکان و نوزادان اگر از نوع اولیه باشد، به مرور زمان و با تقویت عضلات ادراری رو به بهبودی خواهد رفت.
برای دریافت نوبت از دکتر بهار اشجعی، بهترین جراح فوق تخصص کودکان در تهران اینجا کلیک کنید و یا از طریق فرم رزرو نوبت اقدام نمایید.
نوع ثانویه رفلاکس ادراری در اثر سایر مشکلات دستگاه ادراری اتفاق افتاده و در کودکان بزرگتر از5 سال بیشتر دیده میشود. به عنوان مثال عواملی مانند عفونت مجاری ادراری یا اختلالات ساختاری مانند تنگی مجرای ادرار، میتواند منجر به بروز نوع ثانویه از برگشت ادراری در کودکان شود.
در این نوع از ریفلاکس ادراری همانند نوع اولیه آن نیز، هیچ کنترلی بر روی عضلات ادراری وجود ندارد.
ریفلاکس ادراری کودکان در اغلب موارد به علت ضعف عضلات ناحیه تناسلی و دستگاه ادراری اتفاق میافتد. اگر به فکر درمان رفلاکس ادراری کودکان و نوزادان خود هستید، بهتر است تا ابتدا علت این عارضه را به درستی تشخیص دهید.
بیشتر بخوانید: انواع اختلالات تناسلی در کودکان + درمان اختلالات تناسلی در کودکان
اگر بخواهیم به درجه بندی ریفلاکس ادرار در کودکان بپردازیم، میتوانیم آن را در درجات 1 تا 5 و به شرح زیر تقسیم بندی کنیم:
در این مرحله از بیماری، ادرار به سمت عقب برگشته و تنها در لوله حالب قرار میگیرد.
در این گرید از بیماری ادرار به سمت کلیه بر میگردد و داخل لگنچهی کلیه میشود.
برگشت ادرار در درجه سوم خود موجب اتساع و گشاد شدن لگنچه کلیه شده و ادرار از حالب به لگنچه بر میگردد.
در درجه چهارم بیماری، برگشت ادرار به حالب و لگنچه کلیه به حدی میرسد که موجب مسطح و صاف شدن کالیسها (Calyces) و یا پرامیدهای کلیه میگردد.
این حالت زمانی اتفاق میافتد که رفلاکس موجب اتساع شدید و بزرگ شدن لوله حالب، لگنچه کلیه و حتی کالیسها (پرامید) میشود. همچنین درجه پنجم رفلاکس سبب ایجاد انحراف در لوله حالب خواهد شد.
فاکتور و ویژگیهایی که ممکن است باعث بروز برگشت ادرار در کودکان و نوزادان شود به شرح زیر است و به والدین توصیه میکنیم تا درصورتیکه کودکشان این علائم را دارد جهت اطمینان از سالم بودن دستگاه ادراری کودک به پزشک و متخصص جراحی اطفال مراجعه کنند.
نوزادان تا سن 2 سالگی بیشتر از کودکان در سنین بالاتر، در معرض ریسک ابتلا به ریفلاکس ادراری هستند.
طبق تحقیقاتی که صورت گرفته، آمار کودکان و نوزادانی که سفید پوست هستند بیشتر از سایر نژادها با اختلال برگشتن ادرار دست و پنجه نرم میکنند.
خطر ابتلای به ریفلاکس ادراری در کودکان و نوزادان دختر، به نسبت پسران شایعتر است. اما یک استثنا وجود دارد. آن هم این است که ریسک ابتلای به رفلاکس ادراری در نوزادان پسر تازه متولد، بیشتر از دختران است.
بیشتر بخوانید: علت ترشح در کودکان دختر چیست؟ + درمان التهاب و عفونت واژن در کودکان دختر
معمولاً ژن خطرساز ریفلاکس ادراری در کودکان و نوزادان، ریشه در خانواده و سوابق خانوادگی دارد. بنابراین کودکانی که والدینشان سابقه ابتلا به ریفلاکس ادراری داشتهاند، بیشتر از سایر کودکان در معرض ابتلا به این اختلال هستند.
کودکانی که به اختلالات مثانه و گوارشی روده مبتلا هستند، مدفوع و یا ادرار خود را نگه میدارند و با عفونتهای مکرر دستگاه ادراری مواجه میشوند. در نتیجه ریسک بروز برگشت ادرار یا رفلاکس ادرار افزایش مییابد.
در صورت داشتن هر یک ویژگیهای ذکر شده جهت جلوگیری از عود بیماری با مطب دکتر بهار اشجعی فوق تخصص جراحی اطفال تماس بگیرید.
برای تشخیص ریفلاکس ادراری در کودکان و نوزادان، پزشکان متخصص اطفال در تهران از روشهای تشخیصی تصویری استفاده میکنند.
منظور از تستها تصویربرداری، عکس برداری به روشهای نظیر سونوگرافی و MRI و … میباشد. قبل از اینکه شما و دکتر حرفهای کودکان شما تصمیم بگیرد که از چه روشی برای تصویر برداری استفاده کند، ابتدا وضعیت فیزیکی و پزشکی کودک بررسی میشود.
یک پزشک متخصص و ماهر اطفال، برای تجویز تستهای تصویری موارد زیر را در نظر میگیرد:
سپس یکی از انواع روشاهی تصویر برداری زیر توصیه خواهد شد:
سونوگرافی شکمی به تصویر برداری اجزای داخلی شکم نظیر کلیهها و مثانه و دستگاه ادراری میپردازد. سونوگرافی ممکن است برای بررسی مشکلات کلیوی و مجاری ادراری از جمله عفونت دستگاه ادراری مورد استفاده قرار بگیرد.
اشعه ایکس از مثانه و مجاری ادراری عکس برداری کرده و بررسی میکند که آیا ادرار به داخل حالب و به سمت عقب بر میگردد یا خیر. این نوع از روشهای تشخیص رفلاکس ادراری در کودکان نیازی به بیهوشی ندارد و در شرایط ضروری، تکنسین تصویر برداری ممکن است داروی آرام بخش به کودک شما بدهد.
متخصصان و جراحان اطفال حرفهای در تهران معمولاً در میان تستهای آزمایشگاهی، تست ادرار را تجویز میکند. دلیل استفاده از این تست، تشخیص عفونتهای احتمالی در دستگاه ادراری میباشد.
اگر این سوال برای شما پیش آمده است که درمان رفلاکس ادرار در کودکان چیست و چطور انجام میشود، بهتر است به شما بگوییم که روش درمان برگشت ادرار به نوع این عارضه بستگی دارد. یعنی روش درمان رفلاکس اولیه و روش درمان رفلاکس ثانویه با یکدیگر فرق دارند.
این عارضه معمولاً نیاز به درمان و جراحی خاصی ندارد. بلکه بهتر است تا فرزند شما تحت نظارت پزشک باشد و اجازه دهید تا با گذر زمان، این عارضه خود به خود درمان شود. هر چه کودک بزرگتر میشود، لوله حالب در مثانه طویلتر شده و با تنگ شدن از رفلاکس ادرار جلوگیری خواهد کرد.
درمان رفلاکس ادرار کودکان خود را به دکتر بهار اشجعی بسپارید و از اینجا نوبت ویزیت خود را رزور کنید.
در طول درمان ریفلاکس ادراری نوع اول، داروها و آنتی بیوتیکهایی توسط پزشک متخصص تجویز میشود که بهتر است در زمان مقرر مصرف شود.
بعد از آنکه علت بروز ریفلاکس ثانویه در کودکان مشخص شد، پزشمان مشغول به درمان نوع ثانویه ریفلاکس ادراری خواهد شد. حال میخواهیم به این بپردازیم که ریفلاکس ثانویه ادراری چطور و چگونه درمان میشود؟
“درمان رفلاکس ادرار به کودکان و نوزادان شما آرامش و رهایی از درد و ناراحتی را هدیه میدهد. اگر برگشتن ادرار کودک شما را آزار میدهد، بهتر است تا در اولین فرصت برای تعیین نوبت درمانی توسط بهترین و حرفهای ترین متخصصان اطفال اقدام کنید.”
درمان خانگی برگشت ادرار تنها با افزایش نوشیدن آب و مصرف برخی مواد غذایی امکان پذیر است. توجه داشته باشید که رفلاکس ادرار و عفونت دستگاه ادراری کودکان در خانه، همیشه امکان پذیر نبوده و تنها در صورت توصیه پزشک باید اجرا شود. با این حال برخی از روشهای درمان خانگی برگشت ادرار در کودکان و نوزادان عبارتند از:
جهت کسب مشاوره برای پیشگیری از رفلاکس ادرار در کودکان خود، با مطب دکتر بهار اشجعی تماس بگیرید.
هرچه مایعات بیشتری در طول روز به فرزند خود بدهید، مثانه کودک پاکسازی بیشتری میشود. همچنین احتمال عفونت دستگاه ادراری نیز به مقدار قابل توجهی کاهش پیدا میکند.
مطالب مرتبط: درمان عفونت ادراری در کودکان دختر + چگونه از عفونت ادرار در کودکان دختر و پسر جلوگیری کنیم؟
برخی از دمنوشهای طبیعی نیز در طب سنتی برای درمان رفلاکس ادرار در کودکان وجود دارد که عبارتند از:
“درمان خانگی به هیچ وجه راه موثر و مناسبی برای درمان رفلاکس ادرار در کودکان نیست! اگر علامت و نشانهای از عفونت و یا برگشتن ادرار در مثانه و کلیههای کودکتان را شاهد بودید، از پزشکان متخصص اطفال برای درمان و رفع این عارضهها کمک بگیرید.”
یک سوال مهمی که وجود دارد این است که آیا میتوان از رفلاکس ادراری جلوگیری کرد؟ یا موثرترین راه برای ییشگیری از ریفلاکس ادرار کودکم چیست؟
به طور کلی شما راهی برای جلوگیری از رفلکس شدن ادرار به سمت عقب ندارید. اما عاداتی سالم از جمله تغذیه مفید و مقوی و یا ورزش کردن منظم چه برای کودکان و چه برای بزرگسالان، درمان خوبی به شمار میرود. از دیگر توصیههایی که در جهت سالم زندگی کردن و کاهش ریسک برگشت ادرار در کودکان موثر هستند، عبارتند از:
در صورتی که علائم ریفلاکس ادراری و یا عفونت ادراری در فرزند شما رو به وخامت رفت و شدیدتر شد، و همچنین تحت شرایط زیر بهتر است تا با پزشکی متخصص و یا بهتری جراح اطفال در شهر خود تماس بگیرید:
جهت تعیین نوبت ویزیت و درمان رفلکس ادرار کودک خود در تهران، با شماره ۰۲۱۴۴۸۴۱۸۶۲ تماس بگیرید.
مطالب مرتبط: علت شکم درد در کودکان چیست؟ + راه های درمان شکم درد کودکان و نوزادان چیست؟
همچنین اگر تب ناشی از عفونت در فرزند شما با شرایط زیر مواجه شود، تماس فوری و تعیین نوبت ویزیت برای کودک شما امری ضروری میباشد:
مهارت و حرفهای بودن دکتر بهار اشجعی در میان تمامی پزشکان و جراحان تخصصی اطفال، زبان زد پدران و مادران است. دکتر بهار اشجعی نه تنها بیماریها و اختلالاتی نظیر هیپوسپادیاس، عدم نزول بیضه و یا فتق کشاله ران و … را درمان میکند، بلکه اختلالات دیگری نظیرموارد زیر را نیز درمان و جراحی میکند:
اگر به دنبال پزشکی حرفهای و با سابقه هستید تا بتوانید اختلالات و مشکلات سلامتی فرزندانتان را درمان کند، دکتر بهار اشجعی بهترین انتخاب برای شماست.
ایشان فارغ التحثیل رشته جراحی تخصصی کودکان از دانشگاه علوم پزشکی تهران هستند و همواره به دنبال رشد و توسعه دانش خود هستند تا بتوانند خدمات بهتر و باکیفیتتری را ارائه دهند.
برای تعیین نوبت درمان کودکتان توسط دکتر بهار اشجعی میتوانید همین حالا با مطب ایشان به شماره ۰۲۱۴۴۸۴۱۸۶۲ تماس بگیرید همچنین میتوانید سوالات خود را در انتهای همسن صفحه (در بخش کامنتها) مطرح کنید ما در اولین فرصت پاسخگو شما خواهیم بود.
1 Comment
باسلام پسر ۵ ساله دارم که از بد به تولد برگشت ادرارشدید داشت که تا الان چندبارجراحی شده ولی نتیجه خاصی نگرفتم ودرحال درمان تحت نظردکترپریساسعیدی درمشهدهستم درحال حاضر خانم دکتربرای از دست ندادن کلیه هامسیر ادراررااز شکم باز گذاشته ومن خیلی خیلی نگران پسرم هستم چون سال دیگه باید بره مدرسه وبرای من خیلی سخته بااین شرایط دوست دارم هرچه زودترخوب بشه خانم دکتر اگه شما واقعا میتوانید کاری انجام دهید خدمت شما بیارم