هیدروسل چیست؟ درمان هیدروسل در کودکان و نوزادان پسر
هیدروسل در کودکان یکی از عارضههایی است که ناحیه تناسلی و بیضههای کودک را مورد هدف قرار میدهد.
هیدروسل بیماریای است که در سنین نوزادی و کودکی به سراغ پسران میآید و تا زمانی که با درد همراه نباشد، خطری فرزند شما را تهدید نخواهد کرد. درد در هیدروسل کودکان بیانگر اختلالات دیگر است که باید در اولین فرصت درمان شود.
در ادامه قرار است بیشتر با بیماری هیدروسل در کودکان، علائم و روشهای درمان آن آشنا شویم. پس همراه ما باشید.
منظور از بیماری هیدروسل در کودکان چیست؟
هیدروسل در کودکان (Hydrocele) به تجمع مایع درون کیسه بیضه پسران در سنین کودکی و بعضا بزرگسالی گفته میشود. هنگام تکامل جنین پسر در شکم مادر، با تشکیل کیسه بیضه و پایین رفتن بیضهها از کانال بیضه، قسمتی از بافت روده به صورت یک کیسه هیدروسل همراه بیضهها از کانال مغبنی پاین رفته و در محل رشد بیضهها قرار میگیرند.
این کیسه هیدروسل در اطراف بیضهها به طور کلی بعد از تولد بسته شده و مایعات اضافی که در کیسه هیدروسل وجود دارد، خود به خود جذب بدن کودک میشود اما در صورت بسته نشدن کیسه هیدروسل و ورود مایعات اضافی به این قسمت، بیماری هیدروسل بیضه در کودکان به وجود میآید.
سوال مهمی که پیش میآید این است که هیدروسل در کودکان چه نشانههایی دارد و چرا به وجود میآید؟
بیشتر بخوانید: علائم و نشانههای عدم نزول بیضه در کودکان پسر چیست؟
نشانه های هیدروسل در کودکان و نوزادان
آب آوردن بیضه علائم بالینی بسیار زیادی ندارد و تنها چیزی که میتوان به آن اشاره کرد تورم اطراف یک یا هر دو بیضه کودک است. در واقع از بیماری هیدروسل با عنوان بیضه بادکنکی نیز یاد میشود. احتمال دارد که با این بیماری به عنوان بیضه بادکنکی آشنا باشید. چرا که در این عارضه کیسه بیضه ورم کرده و با تجمع مایع در آن، به شکل بادکنک حاوی آب در میآید.
نشانههای رایجی که از هیدروسل در کودکان تا به امروز شناخته شده موارد زیر را شامل میشود:
تورم و التهاب بدون درد:
تورم بدون درد بیضه مهمترین نشانه از هیدروسل در کودکان است. اما اگر درد در کنار آب آوردن بیضه وجود داشته باشد میتواند بیانگر بیماریهایی همچون تورشن بیضه باشد.
تغییر میزان ورم هیدروسل در طول روز:
طبق گفته منابع معتبر پزشکی، یکی از نشانههای هیدروسل تغییر اندازه ورم بیضهها در طول روز است. به این صورت که هیدروسل در کودکان در طول روز کوچکتر بوده و در نزدیکی شب بزرگتر خواهد شد.
عدم احساس بیضهها به دلیل آب و تورم کیسه هیدروسل:
اگر میزان مایع جمع شده در اطراف بیضه کم باشد بیضهها قابل لمس هستند. اما اگر شدت تورم و جمع شدن مایع بالا باشد، بیضهها غیرقابل لمس خواهند بود.
تورم بیضهها در هیدروسل به یک عامل مهم نیز وابسته است. اینکه هیدروسل ارتباطی است یا غیرارتباطی.
بیشتر بخوانید: تشخیص فتق کشاله ران در کودکان و نوزادان + تشخیص فتق ناف در کودکان و نوزادان
مصاحبه با دکتر بهار اشجعی درباره تجمع آب در اطراف بیضه، علت و راه های درمان آن
چرا کودکان به بیماری هیدروسل مبتلا میشوند؟
تنها یک دلیل برای بروز هیدروسل در کودکان وجود دارد. قبل از تولد نوزادان پسر و در زمانی که جنین در حال شکل گیری است، یک کیسه کوچک و نازکی از رودهها به همراه کیسه بیضه از کانال کشاله ران به سمت پایین میرود.
همین کیسه اضافی که با بیضهها از کانال مغبنی به سمت پایین میروند در صورت بسته نشدن، مایعات اضافی را به کیسه بیضه وارد خواهد کرد و هیدروسل مرتبط را به وجود خواهد آورد.
اما اگر کیسه هیدروسل در کودکان بسته شود، مایعات اضافه درون کیسه بیضه خود به خود جذب خواهد شد.
هیدروسل عارضهای بدون درد است که گاهی خود به خود و گاهش در اثر بیماریهای زمینهای در کودکان و نوزادان پسر به وجود میآید. بیماری بیضه بادکنکی با بروز تغییرات در بیضه کودکان ظاهر میشود. بهتر است که به محض دیدن تغییرات در بیضه کودکان، جهت درمان آن به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید: فتق کشاله ران در کودکان + علائم فتق کشاله ران در کودکان
انواع هیدروسل بیضه در کودکان و نوزادان
در ارتباط با اینکه تورم کیسه هیدروسل در کودکان چگونه است اشاره کردیم که نوع تورم هیدروسل ارتباطی و هیدروسل غیرارتباطی با یکدیگر متفاوت است.
اما این سوال برای ما پیش میآید که هیدروسل ارتباطی و غیرارتباطی در کودکان چیست؟
عارضه هیدروسل در کودکان و نوزادان با توجه به نوع ارتباطی که کیسه با کانال فتق کشاله ران (فتق بیضه) و شکم دارد، به دو نوع دسته زیر تسقیمبندی میشود:
هیدروسل غیرارتباطی یا غیرمرتبط:
در این نوع هیدروسل، کیسه درون بیضه بسته شده اما مایعات درون آن قبل از تولد جذب نمیشود. آب آوردن بیضه در حالت غیرارتباطی معمولا تا سن یک سالگی خود به خود رفع شده و مایع جذب خواهد شد.
هیدروسل غیرارتباطی در کودکان ورم چندانی نخواهد داشت.
هیدروسل ارتباطی یا مرتبط:
در نوع هیدروسل ارتباطی کیسه بیضه بسته نشده و مایعات اضافی بدن فرد، وارد کیسه بیضه میشود. این مایع مضاعفی که به داخل کیسه بیضه نشت میکند، در ساعات مختلفی از شبانه روز متفاوت است و دائما در حال تغییر است. هیدروسل مرتبط در کودکان منجر به ورم شدیدتری نسبت به نوع غیرمرتبط آن میشود.
میتوان گفت که هیدروسل مرتبط در کودکان، چیزی مشابه با فتق کشاله ران است.
علت ابتلا کودکان و نوزادان به هیدروسل چیست؟
هیدروسل ممکن است که خود به خود و یا به سبب بیماریهای زمینهای دیگری به وجود بیاید.
عوامل زیر در بروز هیدروسل در کودکان به طرز چشمگیری موثر هستند:
- عملهای جراحی همچون عمل واریکوسل
- بسته نشدن کانال بیضه بعد از نزول آن
- التهاب اسکروتوم یا کیسه بیضه
- پیچش یا تورشن بیضه
- تومور و سرطان بیضه
مطالعه بیشتر: عدم نزول بیضه در کودکان
هیدروسل در کودکان چگونه تشخیص داده میشود؟
راهی بیخطر و نام آشنا برای رسیدن به پاسخ سوال “آیا کودک ما به هیدروسل مبتلاست یا خیر؟” وجود دارد و آن هم سونوگرافی است.
اما باید بدانید که سونوگرافی جهت کسب اطمینان کامل از این بیماری صورت میگیرد. در ابتدای کار دکتر اطفال یا پزشک اورولوژی به معاینه بالینی و چشمی کودک میپردازد. ناحیه شکم و کشالههای ران و اطراف بیضهها، جهت شناسایی تورم، التهاب و حساسیت معاینه میشوند.
استفاده از نور و یا چراغ قوه برای بررسی میزان التهاب و تجمع مایعی که در اطراف کیسه بیضه وجود دارد، میان پزشکان اطفال مرسوم است. همچنین گاهی احتمال دارد اطراف کیسه بیضه را فشار دهند تا تشخیص دهند تورم بیضهها ناشی از فتق کشاله ران است یا هیدروسل.
چه زمان برای معاینه هیدروسل در کودک خود اقدام کنیم؟
بیماری هیدروسل در کودکان درصورتیکه غیرارتباطی باشد خود به خود درمان میشود. اما اگر ارتباطی باشد و در کیسه بیضه کودک تجمع مایعات را ببینیم باید کمی نگران شد. با مشاهده علائم زیر در کنار آب آوردن و تورم بیضه ها، لازم است تا هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کنید و اقدامات درمانی لازم را شروع کنید:
- هیدروسل سفت و بزرگ شده در کودکان
- در صورت بهبود نیافتن علائم قبلی
- احساس درد و ناراحتی در کودکان
- در صورت بروز نشانههای جدید
مورد اورژانسی که لازم است هر زمانی به پزشک مراجعه کنید زمانی است که هیدروسل در کودکان همراه با درد باشد. چرا که قبلتر گفتیم درد در ورم بیضهها، میتواند نشانگر بیماریهای دیگری همچون پیچش یا تورشن بیضه (Testicular Torsion) باشد.
بیشتر بخوانید: ختنه کودکان چگونه انجام می شود؟ + بهترین پزشک ختنه کودکان و نوزادان در تهران
راههای درمان هیدروسل در کودکان
سوال مهمی که پاسخ آسانی هم دارد. راههای درمان هیدروسل در کودکان شامل جراحی یا هیدروسلکتومی (Hydrocelecromy)، درمان با لیزر و همچنین تخلیه مایع به کمک سوزن است.
جراحی هیدروسل در کودکان:
بهترین و موثرترین راه برای رفع آب آوردن بیضه یا همان هیدروسل در کودکان، جراحی یا هیدروسلکتومی است. برای تاثیر هر چه بهتر این روش از جراحی نیاز است تا توسط یک پزشک ماهر و حرفهای جهت درمان بیماریهای کودکان انجام شود.
جراحی هیدروسل در کودکان به دو صورت انجام میشود: بیهوشی کامل و بیحسی. بعد از بیهوش و یا بیحس کردن کودک یا نوزاد، در کیسه بیضه و یا قسمت تحتانی شکم برشی جهت تخلیه هیدروسل کودکان ایجاد میشود.
پس از تخلیه مایع و کیسه هیدروسل، جراح اطفال محل جراحی را بخیه زده و پانسمان میکند.
برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید با شماره ۴۴۸۰۶۶۶۸ – ۰۲۱ تماس بگیرید.
جراحی هیدروسلکتومی با لیزر:
یکی دیگر از درمانهای موثر برای رفع هیدروسل در کودکان، استفاده از لیزر است. در جراحی عارضه هیدروسل در کودکان، به کمک دستگاههای پیشرفته و با پرتوهای لیزر برشی در ناحیه کیسه بیضه ایجاد خواهد شد.
سپس تخلیه هیدروسل و مایعات اضافی همانند جراحی سنتی هیدروسلکتومی صورت میگیرد. به منظور جلوگیری از عود مجدد این بیماری استفاده از روش لیزردرمانی بسیار موثر واقع میشود.
بیشتر بخوانید: علائم تنگی مجرای ادرار در کودکان و نوزادان + راههای تشخیص و درمان تنگی مجرای ادرار در کودکان و نوزادان
تخلیه هیدروسل با سوزن:
این روش درمانی جز روشهای قدیمی و کم اثر در رفع هیدروسل در کودکان به شمار میرود. تخلیه هیدروسل با سوزن به کمک یک آمپول صورت میگیرد. در طی تخلیه مایع اضافی داخل هیدروسل، سوزن وارد بافت کیسه بیضه شده و به کمک آمپول مایع داخل آن تخلیه خواهد شد.
نکاتی برای مراقبتهای بعد از عمل هیدروسل کودکان
برای اینکه سرعت بهبود کودکان بعد از عمل هیدروسل افزایش یابد، نیاز است تا نکات مراقبتی بعد از عمل به خوبی رعایت شوند.
نکاتی که در سرعت بخشیدن به بهبود بعد از عمل هیدروسل در کودکان موثر هستند عبارتند از:
- میزان مایعاتی که در ۲۴ ساعت اولیه پس از بیهوشی به کودک میدهید به قدری باشد که تهوع و استفراغ را تا حد زیادی کاهش دهد.
- از مسکنها و داروهایی که پزشک تجویز میکند برای کاهش درد کودک بعد از عمل استفاده کنید.
- تا ۴۸ ساعت بعد از عمل هیدروسل کودک خود را حمام نبرید.
- محل جراحی تا حد امکان خشک و تمیز نگه داشته شود.
- فعالیت کودک خود را تا حد امکان کاهش دهید.
بیشتر بخوانید: هیپوسپادیاس در کودکان و نوزادان چیست؟ + انواع بیماری های بیضه در کودکان پسر
عوارض عدم درمان هیدروسل در کودکان و نوزادان
به طور معمول هیدروسل در کودکان و نوزادان خطرناک نیست. اما اگر درمان این بیماری در کنار سایر بیماریهای زمینهای نادیده گرفته شود، عوارض هیدروسل میتواند بهصورت زیر باشد:
- سرطان بیضه
- عفونت ادراری
- کاهش میزان اسپرم
توجه داشته باشید که اگر هیدروسل در کودکان همراه با فتق کانال مغبنی باشد و درمان نشود، عوارض خطرناک و جبران ناپذیری خواهد داشت.
دکتر بهار اشجعی بهترین جراح اطفال
بهترین راه برای درمان هیدروسل در کودکان جراحی آن است. جهت رسیدن به بهترین نتایج از عمل جراحی در کودکان خود نیاز است تا به ماهرترین جراح اطفال در تهران و یا هر شهری که در آن اقامت دارید مراجعه کنید.
پیشینه و سابقهای بینظیر که دکتر بهار اشجعی در درمان کودکان و نوزادان دارد سبب شده تا به گزینه مناسب برای جراحی هیدروسل در کودکان تبدیل شود.
در صورتی که قصد دارید بیماریهای کودکان خود را به طرزی موثر و به کمک پزشکی ماهر درمان کنید، همین حالا میتوانید با شمارههای مطب دکتر اشجعی تماس بگیرید.
جهت بازدید از صفحه اینستاگرام و ارتباط از طریق تلگرام خانم دکتر اشجعی اینجا کلیک کنید.
4 Comments
سلام خانم دکتر من پسرمو پریبروز عمل کردم، کامل از پوشک نگرفتم ولی بخاطر هیدروسل از اول باز میزاشتم و گاها مای بی بی میکردم.
الان مای بی بی کنم یا همون باز بمونه مسئله ای نیست؟
با سلام با توجه به روش جراحی باید با جراح خودشون مشورت بفرمایید
اگر در سرویس ما حراحی انجام دادید پوشک بفرمایید و زچد به زود پوشک شو تعویض کنید
راهنمایی های عالی ممنون
🙏🙏🙏